Nieuwe SPUK voor hulp gemeenten bij transformatie IZA

Eén van de afspraken uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) is dat partijen uit de zorgketen (zoals zorgaanbieders, zorgprofessionals, patiëntenorganisaties, aanbieders uit het sociaal domein, zorgverzekeraars en gemeenten), in samenwerking met elkaar plannen ontwikkelen voor zorgtransformaties, om zo bij te dragen aan de IZA-doelen. Om impactvolle transformaties naar passende zorg te bevorderen, zijn voor de periode 2023-2027 incidentele middelen beschikbaar gesteld via het Zorgverzekeringsfonds.

Indien in een transformatieplan uitgaven worden voorgesteld die niet door zorgverzekeraars kunnen worden bekostigd omdat het geen Zvw-kosten betreft, is er gedurende de looptijd van het IZA sprake van een zogeheten 'ventiel'. Daar waar een gemeente de partij of één van de partijen is die aanspraak maakt op transformatiemiddelen uit het Zorgverzekeringsfonds, wordt met de nu bekendgemaakte nieuwe regeling voorzien in de mogelijkheid dat gemeenten door middel van een specifieke uitkering de kosten van transformaties gefinancierd kunnen krijgen.

Concreet kan een gemeente een specifieke uitkering ontvangen voor de voorbereiding en uitvoering van een transformatieplan in de periode van 1 januari 2024 tot en met 31 december 2027 met, conform de IZA-doelen, een substantiële impact op:

• a. het zorggebruik in de Zorgverzekeringswet;
• b. regionale of landelijke herverdelingsvraagstukken;
• c. de inzet van personeel; of
• d. de omvang van zorgvastgoed in relatie tot de omvang van de zorgaanbieder.

Indien meerdere gemeenten deelnemen aan een transformatieplan kan één van de deelnemende gemeenten als penvoerder de aanvraag mede namens de andere deelnemende gemeente of gemeenten indienen.

Een aanvraag kan betrekking hebben op één of meerdere jaren in de periode van 2024 tot en met 2027. Bij de aanvraag kunnen kosten ter voorbereiding van het transformatieplan waarop de aanvraag betrekking heeft in de begroting worden meegenomen. Een aanvraag kan dus (hooguit) mede betrekking hebben op kosten uit een boekjaar direct voorafgaand aan het jaar waarin de aanvraag wordt gedaan. De exacte hoogte van de specifieke uitkering wordt per geval bepaald.

Er is in totaal een bedrag van € 2,395 miljard aan transformatiemiddelen gereserveerd, waarvan in beginsel een bedrag van € 17.297.000 voor de gehele looptijd van deze regeling is bestemd. Omdat de hoogte van de aanvragen afhankelijk is van in te dienen plannen, waarvan niet voorspeld kan worden tot welk bedrag die optellen, is gekozen voor een plafond dat tussentijds verhoogd kan worden. Op het moment dat duidelijk wordt dat het plafond niet meer toereikend is voor plannen voor impactvolle transformaties met gemeenten, kan het verhoogd worden, mits de pot van circa € 2,4 miljard in het Zorgverzekeringsfonds nog niet is uitgeput.

Aanvragen kunnen tot en met 31 maart 2027 worden ingediend bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het uitkeringsplafond wordt verdeeld op volgorde van binnenkomst van volledige aanvragen.