Kamerbrief over voorgenomen veranderingen bij NWO

Staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) licht in een brief aan de Tweede Kamer de plannen toe over de veranderingen van de structuur bij NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek). Aanleiding is de constatering door de evaluatiecommissie NWO in 2013 dat de complexe structuur van de organisatie de besluitvaardigheid en flexibiliteit belemmerde. Ook werd verwezen naar het hybride karakter van NWO als subsidieverlener en institutenbeheerder.

De evaluatiecommissie adviseerde om de topstructuur van NWO te wijzigen en op het niveau van de
gebieden de organisatiestructuur sterk te vereenvoudigen. In de Wetenschapsvisie van afgelopen november is het advies Van lappendeken naar een nationaal discours en centrale programmering van ABDTOPconsult aangaande de governance van NWO, als bijlage aan de Tweede Kamer gestuurd. OCW had een opdracht uitgezet bij ABDTOPconsult om de
mogelijkheden voor verandering van de organisatie NWO in kaart te brengen. Het advies, dat, zo benadrukt Dekker, niet als blauwdruk wordt gezien, betreft o.a.:
• Versterking van de centrale leiding van NWO onder gelijktijdig terugdringen
van de zelfstandigheid van onderdelen van NWO om de slagkracht van het
bestuur te versterken;
• Vernieuwing van de bureauorganisatie om NWO in staat te stellen flexibel in te spelen op veranderingen en interdisciplinaire samenwerking te bevorderen. Voorts een scheiding aan te brengen tussen subsidieverlening en institutenbeheer;
• Versterking van de toezichtstructuur.

In verschillende media is kritiek gegeven op de aangekondigde veranderingen bij NWO. Wetenschappers zouden in het nieuwe model niet meer meetellen en de verbinding van de disciplines met de wetenschappelijke achterban en het organiserend vermogen van die achterban dreigt verloren te gaan. Dekker noemt dit een misverstand en dat het niet de bedoeling is om in de nieuwe organisatie de rol van de wetenschapper ondergeschikt te maken. De wetenschapper is juist van essentieel belang voor het succes van NWO. De keuzes in de Wetenschapsvisie met betrekking tot de governance van NWO zouden volgens de bewindsman ook voldoende ruimte laten om nadere invulling te geven aan de organisatie NWO  'nieuwe stijl', zonder afbreuk te doen aan de best practices en bijbehorende werkwijzen en verworvenheden.

De komende tijd wordt uitgewerkt hoe de veranderingen precies vorm zullen krijgen. Inmiddels zijn de eerste gesprekken met de gebiedsbesturen geweest en is besloten om een gezamenlijke werkgroep in te gaan richten. Het Algemeen Bestuur van NWO staat voor de uitdagende taak, het toekomstige model van de organisatie in te richten zodat best practices worden gehandhaafd en de betrokkenheid van actieve wetenschappers (en anderen), zoals die nu vaak geuit wordt via de besturen, instituten en gebieden, op een goede manier vast te zetten in de nieuwe organisatie. 

Klik hier voor inzage in de Brief over voorgenomen veranderingen bij NWO.