Subsidieregeling instandhouding monumenten gewijzigd

Verdeling budget
In de Sim wordt onderscheid gemaakt tussen archeologische, groene en overige (gebouwde) rijksmonumenten, waarvoor afzonderlijke budgetten beschikbaar zijn. Tevens wordt binnen deze categorieën onderscheid gemaakt tussen kleine en grote aanvragen.

Door meerdere incidentele en structurele budgettoevoegingen is het beschikbare budget en de verdeling daarvan verspreid geraakt, wat de regeling minder overzichtelijk maakt. Daarnaast blijkt uit de subsidieaanvragen dat de huidige budgetverdeling niet goed is afgestemd op de feitelijke vraag.

Daarom wordt het beschikbare budget voor de Sim vanaf de aanvraagronde 2026 op een verbeterde wijze in de regeling opgenomen. De nieuwe budgetverdeling vanaf aanvraagronde 2026, bij een totaal beschikbaar budget van € 103 miljoen, is als volgt:

• archeologische rijksmonumenten: € 1,5 miljoen;
• groene monumenten: € 15,2 miljoen;
• overige rijksmonumenten: € 86,3 miljoen, waarvan € 5 miljoen specifiek voor grote kerkgebouwen.

Daarnaast wijzigt de verhouding tussen het budget voor kleine aanvragen en het budget voor grote aanvragen van 75% voor klein en 25% voor groot naar 60% voor klein en 40% voor groot.

Maximumbedrag molens
Voor molens kent de Sim een afwijkende methodiek voor het bepalen van de maximale subsidiabele kosten. In plaats van 3% van de herbouwwaarde geldt een vast maximumbedrag, omdat onderhoud van molens door de bewegende delen relatief kostbaarder is. Vanwege stijgende onderhoudskosten wordt het maximumbedrag voor molens per aanvraagjaar 2026 verhoogd van € 72.500 naar € 95.000.

Budget verduurzamingsonderzoek
Sinds 2022 kunnen eigenaren van gebouwde rijksmonumenten – aanvullend op onderhoudssubsidie – ook subsidie aanvragen voor het uitvoeren van een verduurzamingsonderzoek, met een vast subsidiabel bedrag van € 4000 per onderzoek.

Voor de aanvraagronde 2026 is nu een budget van € 1,6 miljoen toegevoegd. Daarnaast resteert uit 2025 een bedrag van circa € 3.752.230, dat conform de regeling wordt toegevoegd aan het budget voor 2026, zodat in totaal € 5.352.230 beschikbaar is (minus eventuele subsidieverleningen die volgen uit bezwaren).

Modernisering aanvraagprocedure
De aanvraagprocedure wordt ten slotte aangepast door te verduidelijken dat aanvragen via het online portaal op www.cultureelerfgoed.nl moeten worden ingediend. Het aanvraagformulier wordt digitaal beschikbaar gesteld.

De regeling bevat momenteel nog een bepaling dat eigenaren met meer dan 20 rijksmonumenten een afzonderlijk formulier kunnen gebruiken voor gezamenlijke aanvragen. Dit formulier is echter nooit gerealiseerd, omdat er geen vraag naar was vanuit de praktijk. Ook wordt het niet ondersteund door het ICT-systeem van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).

De RCE biedt wel een apart begrotingsmodel aan voor eigenaren van meerdere rijksmonumenten. Dit is echter niet hetzelfde als een aanvraagformulier. De bepaling over het afzonderlijke formulier voor eigenaren met meer dan 20 rijksmonumenten vervalt daarom.