Overeenstemming bereikt over Zwitserse deelname aan Horizon 2020

De Europese Unie en Zwitserland hebben overeenstemming bereikt over een voorlopig associatieverdrag voor deelname aan Horizon 2020. In februari 2014 werden, naar aanleiding van de uitslag van een referendum over immigratie, de onderhandelingen voor een associatieverdrag tussen Zwitserland en de EU opgeschort, waardoor Zwitserland niet als geassocieerd land kon participeren in het Europese kaderprogramma voor onderzoek en innovatie Horizon 2020 en het onderwijsprogramma Erasmus+.

De Zwitserse overheid stelde financiering beschikbaar aan onderzoekers wiens deelname aan gezamenlijke projecten onder Horizon 2020 niet gefinancierd werden door de Commissie. Verwacht wordt dat het associatieverdrag in december 2014 door de Federale Raad van Zwitserland en de EU ondertekend zal worden en met terugwerkende kracht van toepassing zal zijn voor alle aanvragen die op of na 15 september 2015 worden gedaan. Het voorlopige verdrag zal lopen tot 31 december 2016. Onderzoekers zullen gedurende deze periode deel kunnen nemen aan de activiteiten van Horizon 2020 onder de eerste pijler genaamd Excellent Science. Ook activiteiten onder het Euratom-programma, de European Joint Undertaking for ITER en de Development of Fusion for Energy 2014-2020 zullen onder het associatieverdrag vallen.

Voor de twee pijlers Industrial Leadership en Societal Challenges van Horizon 2020 wordt Zwitserse deelname beschouwd als participatie vanuit een derde land. Dit betekent dat directe financiering door de EU niet toegankelijk is. Deelname aan Access to risk finance en het SME Instrument is bovendien helemaal niet mogelijk. Indien Zwitserland voor 9 februari 2017 het protocol ratificeert dat het associatieverdrag voor vrij verkeer van personen tussen de EU en Zwitserland uitbreidt naar Kroatië, zal Zwitserland vanaf 2017 als volwaardige partner deel kunnen nemen aan alle projecten onder Horizon 2020. Wanneer Zwitserland het protocol niet ondertekent, zal het voorlopige associatieverdrag worden beëindigd en zal Zwitserland slechts als derde land kunnen deelnemen aan Horizon 2020.

De onderhandelingen over de Zwitserse deelname aan Erasmus+ zijn nog steeds opgeschort.