Update SDE++: resultaten 2024 en openstelling 2025

Resultaten SDE++-openstellingsronde 2024
Voor de openstellingsronde van de SDE++ in 2024 was een budget beschikbaar van € 11,5 miljard. Zoals eerder gemeld bedroeg de totale budgetclaim € 10,5 miljard. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) beoordeelt de aanvragen. Op dit moment hebben 629 projecten een positieve beschikking ontvangen, voor een budget van € 5,6 miljard. Er is nog voor € 2,6 miljard aan aanvragen in beoordeling door de RVO.

Uit de beoordeling blijkt dat met name voor projecten in de domeinen lagetemperatuurwarmte, hogetemperatuurwarmte en moleculen een relatief groot deel van het aangevraagde budget helaas niet positief kan worden beschikt. Een aanzienlijk deel van deze aanvragen is afgewezen omdat niet is voldaan aan de vergunningseisen, zo schrijft Hermans.

Positief is wel dat er voor de relatief nieuwe categorieën binnen die domeinen, zoals de lucht-water-warmtepomp en kleinschalige biomassavergisting, veel projecten een beschikking hebben ontvangen. Binnen het domein elektriciteit hebben de meeste projecten een beschikking ontvangen, maar is het totaal beschikte budget gehalveerd ten opzichte van de SDE++ 2023. Dit past binnen de trend die al enkele rondes zichtbaar is.

Daarnaast valt op dat de gemiddelde kosten per ton CO2 van het totaal van aanvragen met een beschikking lager is dan de gemiddelde kosten per ton CO2 van alle aanvragen die zijn gedaan. Er zijn dus aanvragen met relatief hogere kosten per ton CO2 afgewezen tijdens de beoordeling door de RVO.

Binnen het domein CCS/CCU is het grootste deel van de budgetclaim nog in behandeling. De definitieve resultaten van de SDE++ openstellingsronde 2024 zullen op een later moment, als de RVO alle aanvragen heeft beoordeeld, op de website van de RVO worden geplaatst en in de volgende Kamerbrief over de SDE++ worden opgenomen, aldus de minister.

SDE++-openstellingsronde 2025
Voor de al eerder aangekondigde openstellingsronde van de SDE++ in 2025 – die open zal staan van 7 oktober 2025 tot en met 6 november 2025 – is zoals ook eerder al bekendgemaakt € 8 miljard beschikbaar.

De regelingen met daarin de details van de openstellingsronde zullen binnenkort worden gepubliceerd en de RVO zal bedrijven via zijn website nader informeren over de regelingen en praktische zaken voor de voorbereidingen van de subsidieaanvragen voor projecten. In haar brief licht Hermans alvast enkele punten uit met betrekking tot de komende openstelling, die hieronder kort worden toegelicht.

Vergunningen en versnelling energietransitie
Bij een aanvraag voor de SDE++ moet de aanvrager in beginsel beschikken over de vergunningen die noodzakelijk zijn voor de realisatie van de productie-installatie. Het doel van deze eis is om de kans te vergroten dat projecten die subsidie aanvragen ook echt worden gerealiseerd. In aanloop naar de komende openstelling is verkend of het mogelijk is om met deze eis in de praktijk soepeler om te gaan om de realisatie van projecten te versnellen.

Naar aanleiding van deze verkenning is voor 2025 besloten om een versoepeling door te voeren, door bij de aanvraag niet langer te vragen naar de vergunning voor een technische bouwactiviteit. Het idee hierachter is dat de gedetailleerde uitwerking van de technische bouwactiviteit pas wordt gedaan nadat subsidie is toegekend en er een definitieve investeringsbeslissing is genomen.

Voor hernieuwbare elektriciteitsprojecten, zoals wind op land en zon-PV, zal de vergunning voor een technische bouwactiviteit nog wel bij de aanvraag moeten worden bijgevoegd, omdat voor deze technieken geldt dat dit een cruciaal onderdeel is voor de realisatie van de productie-installatie.

CO2-opslag in het buitenland
In december 2024 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen, waarin het kabinet wordt verzocht af te zien van de inzet van de SDE++ voor CO2-opslag in het buitenland. Naar aanleiding van deze motie heeft het kabinet eerder aangegeven de SDE++ niet open te stellen voor opslag van CO2 in het buitenland. Uit gesprekken met de Europese Commissie blijkt nu echter dat het opnemen van een beperking ten aanzien van CO2-opslag in de Europese Economische Ruimte (EER) een ongeoorloofde beperking betreft voor het vrije handelsverkeer.

Daarom kiest het kabinet er nu toch voor om de SDE++ vanaf 2025 open te stellen voor CO2-opslag in de EER, om te voorkomen dat er geen staatssteungoedkeuring voor de SDE++ wordt gegeven en te zorgen dat de SDE++ in 2025 en daarna kan worden opengesteld.

Subsidie voor CO2-opslag in het buitenland zal alleen beschikbaar zijn voor bedrijven die CO2 reduceren in Nederland. De CO2-reductie wordt dus niet toegeschreven aan het land waar de CO2 wordt opgeslagen. Dit biedt Nederlandse bedrijven een extra mogelijkheid voor CO2-reductie zolang de opslagcapaciteit in Nederland beperkt is. Voor CO2-opslag in het buitenland zullen dezelfde technische vereisten gelden, bijvoorbeeld op het gebied van CO2-monitoring, als nu voor opslag in Nederland.

Kostenstijgingen en bankgaranties
Het komt voor dat partijen na verlening van een SDE++-beschikking niet meer in staat zijn het project te realiseren waarvoor zij subsidie hebben aangevraagd. Een veel voorkomende reden hiervoor is dat de projectkosten sinds verlening van de subsidie zodanig zijn gestegen dat met de beschikking geen sluitende business case meer te maken is. Indien hiervan aantoonbaar sprake is, kunnen partijen hun SDE++-beschikking laten intrekken en in een volgende ronde opnieuw SDE++ aanvragen, tegen actuele subsidiebedragen.

Een voorwaarde om van deze mogelijkheid gebruik te maken, is dat de partij op het tijdstip van indiening van de subsidieaanvraag nog niet is begonnen met de werkzaamheden aan het SDE++-project. Dit is hiermee ook de aangewezen oplossing voor partijen die in 2022 en 2023 voor CCS een SDE++-beschikking hebben ontvangen en die vanwege gestegen transport- en opslagtarieven van Aramis geen sluitende business case meer kunnen maken.

Staatssteungoedkeuring
De huidige staatssteungoedkeuring voor de SDE++ is geldig van 10 juli 2023 tot en met 31 december 2025. Het verlengen van de huidige staatssteungoedkeuring is daarom noodzakelijk om te voorkomen dat er vanaf 1 januari 2026 geen beschikkingen meer kunnen worden afgegeven. De openstellingsronde 2025 kan dan niet afgerond worden, omdat de RVO niet voor alle aanvragen dit jaar een beschikking kan verstrekken.

Het betreft een verlenging van de staatssteungoedkeuring met vier jaar. Voor deze staatssteungoedkeuring is het nodig de beperking ten aanzien van opslag van CO2 in de EER op te heffen. Daarnaast is gebleken dat het niet is toegestaan om in het correctiebedrag te compenseren voor de onbalanskosten van zon-PV en wind en zal de SDE++ ook op dit punt worden aangepast.

Ten slotte is de openstelling van een nieuwe categorie voor alleen de operationele kosten van elektrische boilers in de regeling van dit jaar opgenomen onder voorbehoud van deze goedkeuring. Door deze aanpassingen heeft Hermans er voldoende vertrouwen in dat het staatssteuntraject met de Europese Commissie succesvol en tijdig voor de afhandeling van de 2025-ronde kan worden doorlopen.

Toekomstige correcties
Bij een SDE++ beschikking wordt het verschil tussen de kosten en opbrengsten van hernieuwbare energie of CO2-reductie gesubsidieerd. Aanvullend stimulerend beleid voor de stimulering hiervan kan additionele inkomsten voor projecten genereren. Als dit het geval is, kan dit gecorrigeerd worden.

Een concreet voorbeeld is de aanstaande introductie van ETS2, waardoor andere typen emissierechten verhandelbaar worden en tot extra inkomsten voor projecten kunnen leiden. Aanvragers in de SDE++ 2025 kunnen gekort worden op hun subsidie als ze leveren aan sectoren die onder het ETS2 vallen zodra ETS2 in werking is getreden.

Openstelling SDE++ in 2026
Zoals in de Kamerbrief met het Pakket voor Groene Groei van 25 april 2025 is gemeld, zijn er tijdens de voorjaarsbesluitvorming middelen gereserveerd voor een openstellingsbudget van € 8 miljard voor de SDE++-ronde van 2026. Het budget is indicatief. Voor de vaststelling van het definitieve budget zal rekening gehouden worden met de nieuwe energieprijsramingen en potentie in de markt.

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) werkt op dit moment aan het advies over de SDE++-ronde van 2026. Daarnaast zal het kabinet in het voorjaar van 2026 duidelijkheid geven over de benodigde middelen voor de openstelling van 2027 en daarbij rekening houden met het belang van de regeling voor de gestelde klimaat- en energiedoelen. Zo wordt duidelijkheid en meerjarige zekerheid aan de markt gegeven om subsidie aan te kunnen vragen en bij te dragen aan de energietransitie, zo besluit de minister.

Meer informatie
Kijk voor meer informatie (de Kamerbrief inclusief een bijlage met daarin een toelichting op de belangrijkste besluiten met betrekking tot de SDE++-2025) op: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2025/06/06/openstelling-sde-2025-resultaten-2024-en-openstelling-2025