€ 81 miljoen voor zes grote onderzoeksfaciliteiten

Zes teams van wetenschappers ontvangen in totaal € 81 miljoen voor het opzetten of verbeteren van grootschalige onderzoeksfaciliteiten. Met deze investering, die onderdeel is van de Nationale roadmap grootschalige onderzoeksfaciliteiten, wordt een forse impuls gegeven aan Nederlands onderzoek. Op de Roadmap staan sinds 2012 in totaal 29 onderzoeksfaciliteiten waarvan er nu zes financiering ontvangen.

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap stelt jaarlijks € 40 miljoen beschikbaar voor de Nationale roadmap grootschalige onderzoeksfaciliteiten en tweejaarlijks kent NWO dit geld toe aan onderzoeksteams die hier aanspraak op willen maken. Een adviescommissie van NWO beoordeelt ingediende projecten op wetenschappelijke kwaliteit, belang voor innovatie, belang voor Nederland en kwaliteit van de opzet.

De zes gefinancierde faciliteiten zijn de volgende:
• BBMRI-NL2.0 is het samenwerkingsverband tussen biobanken in Nederland. Een biobank is een verzameling van medische gegevens en lichaamsmateriaal van zieke en/of gezonde mensen. BBMRI-NL ontvangt € 9,8 miljoen financiering voor het project BBMRI-NL2.0. Deze faciliteit geeft het bestaande onderzoek een impuls door gegevens van de verschillende soorten onderzoeksmaterialen aan elkaar te verbinden. Aanvragende organisaties zijn BBMRI-NL, EPI2 en CTMM-TraIT;
• CLARIAH (Common Lab Research Infrastructure for the Arts and Humanities) ontwikkelt een digitale infrastructuur die grote verzamelingen data en software uit verschillende geesteswetenschappelijke gebieden bij elkaar brengt. CLARIAH ontvangt voor de ontwikkeling van onderzoeksinstrumenten en het opleiden van wetenschappers € 12 miljoen. Hierbij zijn betrokken Huygens ING, Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Meertens Instituut, Beeld en Geluid, RU, UU, UvA en VU;
• Het High Field Magnet Laboratory (HFML) is gespecialiseerd in het onderzoek met en het maken van de sterkste continue magneetvelden. Hiermee doen onderzoekers verbonden aan het HFML en vele nationale en internationale externe gebruikers experimenten op het gebied van de natuurkunde, chemie en life sciences. Het lab ontvangt € 14,9 miljoen voor nieuwe zeer krachtige magneten, uitbreiding van het koelsysteem en een verhoging van het aantal beschikbare uren voor experimenten. De aanvraag werd ingediend door FOM en de Radboud Universiteit;
• NanoLabNL biedt een breed spectrum aan hoogwaardige nanotechnologische onderzoeksinfrastructuur. Het is een unieke faciliteit, met locaties in Twente, Delft, Groningen en Eindhoven. NanoLabNL maakt onder meer complexe sensoren en detectoren, die bijvoorbeeld minieme krachten kunnen meten. NanoLabNL ontvangt € 17 miljoen financiering voor de ontwikkeling van nieuwe materialen, sensoren en devices met unieke nanostructuren. Betrokken organisaties zijn RUG, TU/e, TNO, TU Delft en UT;
• Nederland levert een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond de LHC-deeltjesversneller in CERN, Genève. Nikhef is namens Nederland lid van drie experimenten bij de LHC en ontvangt voor een upgrade hiervan € 15,2 miljoen. Het gaat om de ATLAS-, ALICE- en LHCb-detectoren, en de computing-infrastructuur voor dataopslag en -analyse. Hierbij zijn betrokken FOM-Nikhef, Radboud Universiteit, UU, UvA en VU;
• De Square Kilometre Array, kortweg SKA, wordt 's werelds grootste en meest krachtige radiotelescoop. De bouw ervan in zowel Zuid-Afrika als Australië start in 2018 en SKA zal vanaf 2020 beelden produceren uit de tijd waarin de vroegste sterren en sterrenstelsels ontstonden. ASTRON leidt de internationale consortia belast met de ontwikkeling van de Arrays en ontvangt hiervoor € 12 miljoen. De aanvragende organisaties zijn ASTRON, UvA, RUG, UL en Radboud Universiteit.